Drama i Teatr zaangażowany społecznie
O metodach, z których korzystamy.
O DRAMIE
Drama edukacyjna ma swoje korzenie w Wielkiej Brytanii, a od lat 60-tych XX wieku jest praktykowana i ceniona w krajach Europy Zachodniej i USA. Specyfika dramy polega na tym, że korzysta z kreatywnych i angażujących metod pracy: tworzenia opowieści, metafor, symboli i odgrywania ról. Atrakcyjne techniki sprawiają, że warsztaty z wykorzystaniem metody dramy są dla uczestników "żywym doświadczeniem" i niecodzienną inspiracją. Dzięki temu treści merytoryczne płynące z warsztatów zapamiętywane są znacznie lepiej niż w przypadku tradycyjnych metod edukacyjnych, a wyciągane wnioski mają pogłębiony charakter.
Poprzez umiejętność odzwierciedlenia dynamiki ludzkiej psychiki stojącej za określonymi zachowaniami (np. w trakcie zarządzania zespołami, prowadzenia trudnych rozmów, sytuacji sprzedaży) drama pomaga w zrozumieniu złożoności ludzkich działań, podejmowanych decyzji ich wpływu na kulturę i biznesowe wyniki firmy.
Wyróżnikiem dramy jest:
- praca na prawdziwych, praktycznych sytuacjach i przykładach,
- pobudzanie ciekawości i chęci uczenia się, samodzielnego wyciągania wniosków,
- demokratyzacja procesu edukacji, partnerskie podejście do uczestników,
- efektywność, utrzymanie długotrwałych efektów edukacyjnych,
- włączenie empatii w proces edukacyjny, uznanie roli emocji.
Z punktu widzenia trenera, włączenie metody dramy do pracy z grupą:
- wzbogaca warsztat pracy oferując nowe, ciekawe narzędzia,
- angażuje uczestników, pozwala im uruchomić głębsze, osobiste refleksje,
- przeciwdziała "rutynie i nudzie trenerskiej",
- rozwija kompetencje trenerskie związane z pracą na procesie grupowym,
- buduje postawę autentyczności i otwartości na grupę.
Najbardziej ambitnym celem szkolenia jest wspomaganie procesu zmiany świadomości i zachowania, a drama jest ekscytującym środkiem do osiągnięcia tego celu. Pozwala na kreatywny proces - taki, który przekształca jedną rzecz w drugą, np. problem w zrozumienie, zwyczaj w nowy sposób zachowania, plan w działanie.
St. George J., Schwager S, Przewodnik po szkoleniach opartych na dramie, tłumaczenie Olga Wiankowska, Employment Relations Today, 1999, Vo. 25, No. 8. © John Wiley & Sons.
O TEATRZE ZAANGAŻOWANYM SPOŁECZNIE
Teatr w Edukacji (TIE)
Fundamentalną ideą, leżącą u podstaw TIE jest demokratyzacja i interaktywność teatru. Uczestnik programu jest równorzędnym partnerem aktorów-nauczycieli - nosi w sobie wiedzę i umiejętności, które czynią go ekspertem w zakresie poruszanej tematyki. Teatr w Edukacji zrywa nie tylko z klasycznym podziałem na widzów i aktorów, ale także z tradycyjnym dydaktyzmem oraz dawaniem rad i recept. Celem programów TIE nie jest zatem wyposażenie uczestników w gotowe rozwiązania, ale stworzenie możliwości otwartej rozmowy na zasygnalizowany poprzez program temat (np. alkoholizm, mobbing, przemoc).
Programy TIE adresowane są zwykle do dużych grup odbiorców (ok. 30 - 100 osób) i odnoszą się do obszaru edukacji, wychowania i profilaktyki. Szczególnie duże zaangażowanie podczas tworzenia i realizacji TIE wymagane jest od członków grupy teatralnej - tzw. nauczycieli-aktorów, którzy powinni mieć przygotowanie zarówno aktorskie jak i pedagogiczne.
Teatr Forum
Teatr Forum to interaktywna forma teatru stworzona i opracowana przez brazylijskiego reżysera i pedagoga Augusto Boala. Spektakle tworzone tą metodą odróżnia od spektakli tradycyjnych możliwość "dopisania" jego dalszego ciągu lub zmiany poprzez interwencje i samodzielne ingerencje w sytuację sceniczną. Mogą ich dokonać uczestnicy, określani jako "widzowie-aktorzy".
Problemy postaci scenicznych zwykle tożsame są z problemami widzów-aktorów, dzięki czemu uczestnicy spektakli w "płaszczu roli" konfrontują się z własnymi trudnościami i w bezpiecznej przestrzeni mogą wypróbować możliwe sposoby ich rozwiązania. Dzięki realizacji tej zasady spektakl jest czymś więcej niż wydarzeniem artystycznym - pozwala na rozwijanie umiejętności społecznych.
Teatr ze Społecznością
Projekty Teatru ze Społecznością łączą dramę i teatr. Rozpoczynają je warsztaty dramy, których celem jest m.in. stworzenie scenariusza spektaklu. Scenariusz ten tworzony jest wspólnie z uczestnikami projektu - najczęściej członkami lokalnej społeczności (lub np. tej samej firmy). Inspiracją do budowania scenariusza są wspomnienia, opowieści, historie zakorzenione i funkcjonujące w danej społeczności. Do udziału w spektaklu (gry aktorskiej) zapraszani są nie zawodowi aktorzy ale uczestnicy projektu. W ten sam sposób - przy wykorzystaniu naturalnych talentów uczestników tworzona jest muzyka, scenografia, kostiumy.
Sceną dla Teatru ze Społecznością są ważne dla danej grupy miejsca, zaś widownią - członkowie lokalnej społeczności; rodzina, sąsiedzi, współpracownicy. Teatr ze Społecznością jest silnie angażującą metodą pracy, której efektem są nie tylko poruszające spektakle, ale przede wszystkim wzmocnione więzi społeczne, odświeżone wspomnienia i ważne opowieści, lepsze poczucie osadzenia uczestników w danym miejscu i społeczności.
Zapraszamy także do zapoznania się z FAQ.